İMAL VE REAKSİYON ÇALIŞMA PRENSİBİ
Maddelerin yapısını oluşturan atomların dış yörüngelerindeki , elektronların herhangi bir yöntemle birleşme ve ayrışma , elektron alışverişi ile olur. Bu kimyasal maddeler elektron alarak (-) veya elektron vererek (+) olarak yüklenir. İşte bu kimyasal reaksiyonda elektron alma verme işi sistemli hale getirilirse, kimyasal Enerji elektrik enerjisine dönüştürülebilir. Kimyasal enerjiden doğru akım elektiriği elde edilen cihazlara AKÜMÜLATÖR veya ( PİL ) denir. Akü, elektriği şarj olurken depolar. Depodaki elektriği kullanırken boşalır ve deşarj olur. İşte bu dolma – boşalma veya ( Şarj Deşarj ) adedine CYCLE SAYISI diyoruz.
AKÜNÜN AMACI VE GÖREVİ
Motorlu taşıtlar üzerinde , marş motoru , ateşleme sistemi, ve bütün akım tüketicilerinin çalışabilmesi için gereken elektrik enerjisini sağlayabilecek bir elektrik üreticisinin bulunmasını gerektirir. Ayrıca taşıt çalışırken motordan hareket alan şarj sistemi alıcıları besleyebise de motor durduğu anda bazı gereksinimler için yine elektrik enerjisine ihtiyaç vardır. Bu fonksiyonlar araçta akü sağlanmaktadır. Akünün araç üzerindeki çevrimi aşağıdaki gibidir.
AKÜNÜN ÖMRÜNÜ KISALTAN NEDENLER
- MARŞ MOTORU HATALARI
- ŞARJ DİNAMO veya ALTERNATÖR HATALARI
- KAYIŞ GEVŞEK OLABİLİR
- KONTAK ANAHTARINDA HATA OLABİLİR
TEKRAR ŞARJ İŞLEMİ
- Araç kontağının olup olmadığını kontrol et.
- Aküyü önce negatif kablosundan başlayarak sökünüz.
- Aküyü araçtan çıkarınız.
- Bişonları çıkartınız , asit sıçramamasına dikkat ediniz.
- Su seviyelerini kontrol ediniz.
- Takarken pozitif kablosundan başlayarak takınız.
- Uzun sürede düşük amperle şarj , kısa sürede yüksek amperle yapılan YILDIRIM ŞARJ'DAN DAHA İYİDİR.
- Marş basmayan tamamen deşarj olmuş durumda gelen bir akünün Başlangıç yoğunlukları 1,14'den aşağıda ise kapasitenin 1/20'si akımla şarjı alamaz. Bu durumda kapasitenin % 50'si bir akımla şarja bağla akü iyice kaynamaya başlayınca 1/10 akımla daha sonra 1/20 akımla şarja devam edilir. Bu durumda akü sıcaklığının 40 C'yi geçmemesine azami dikkat edilir.
- Şarj sonrası elektrolit seviyesini kontrol et. Saf su ile plakların üzerine 10 mm geçinceye kadar doldur.
- Kutup başlarını temizleyerek veya değiştirerek sıkıca bağlandığını kontrol et.
- Aracın çalıştırarak şarj voltajını kontrol et.
Akü Bakımı Nasıl Yapılır?
Kuru şarjlı aküler serin ( ortalama 25C )rutubetsiz bir ortamda 1 yıl süreyle stoklanabilir.
DEPOYA İLK GİREN AKÜ, İLK OLARAK ÇIKMALIDIR.
Aküler sulu şarjlı olarak stoklanması gerektiginde ayda bir ikmal şarja tabi tutulur.
Akü şarj esnasında patlayıcı gazlar çıkardığından çalışma yeri iyi havalandırılmalıdır.
Asitli su içinde Sülfirik Asit (H2S04) olduğu için dökülecek şekilde yana eğmeyin. Sülfirik Asit yakıcı ve korozif bir maddedir.
Akünüzün bakım ve temizliğini ihmal etmeyin!
Hücrelere sadece SAF SU ilave edilerek seviye tamamlanmalıdır.
Aracınızı park ettikten sonra lamba ve cihazlarını açmayın , açık unutmayın.Akünüz deşarj olur.
Aracınıza akü ve şarj kapasitesinden çok fazla ilave yüksek amperajlı alıcı cihaz bağlarsanız, ona göre akü kapasitesini de yükseltin.
Elektirik tüketimi fazla olan cihazların, hepsini aynı anda kullanmamaya çalışın.
Araç üzerinde elektirik kaynağı yapılacağı zaman akünün "-" eksi kutbunun çıkarılması gerekir.
Kış mevsiminde akünüzü düşük şarjda bekletmeyin, donar.
24 Voltluk araçlarda, 12V ile çalışan cihazlar bağlandığında tek aküden, diğerine göre çok fazla akım çekilmesine neden olur. Bu durumda aküler birbirine göre değişik oranda yıpranır. Zamanla "-" eksi kutuba bağlı aküde sülfat setleşmesi olur. Diğerinde aşırı şarj durumu meydana gelir. Bunu önlemek için 24 Voltu 12 Volta düşüren konvertör kullanımı gerekir. Konvertörle çekilen akım her iki aküden eşit miktarda olacağından Konvertörsüz kullanımdan oluşan arızalar önlenir.
AKÜNÜN İLK KULLANIM ŞARJI
Akü kapasitesinin 1/10'una ( onda birinde ) eş değer bir akımla 5 saat şarj edilmelidir.
Örnek ; 60 Ah'lik Akü ; 6 Amper * 5 saat.
Şarj sona erdikten sonra , akü bişonları , tahliye deliklerinin açık olup olmadığı kontrol edildikten sonra, takılıp temizlenir. Kutup başları ve bağlantılarına vazelinince flim tabakası şeklinde sürülür ve araca monte edilir.
Aküde buharlaşma yoluyla sadece su ( H20) eksilir. Asit ( H2so4 ) eksilmez. Bu bakımdan aküye sadece eksilen su kadar SAF SU konulur. Bakım gerektirmeyen akülerde Elektrolit seviyesi her ay gözle kontrol edilmeli eksilme varsa, aracın şarj sistemi en yakın yetkili servisimizde kontrol ettirilmelidir.
Kullanılmayan akülerin elektroliti ASLA DÖKÜLMEZ. Dökülürse akülerin plakaları yanar, akü hurda haline dönüşür.